Największe atrakcje Mazowsza. Warszawa to nie wszystko!

Mieszkańcy Warszawy, jeśli w drodze na wakacje nie mogą przekroczyć granic kraju, to przynajmniej chcą wyjechać z województwa. Wypoczynek na Mazowszu sprowadza się głównie do grilla na działce, a zwiedzanie do objazdówki szkolnym autokarem. A na wycieczce, wiadomo, i tak najfajniej jest w McDonaldzie.

Ale może powinnam mówić za siebie... Przyznaję się, mieszkając na Mazowszu i stąd pochodząc, okolic swojego miasta zdawałam się nie zauważać. Weekend sprzyja weryfikacji szkolnych wspomnień. Wyruszam na poszukiwanie najciekawszych atrakcji Mazowsza.

Największe atrakcje Mazowsza

ŻELAZOWA WOLA

Żelazowa Wola w 2010 roku przeszła gruntowną rewitalizację. Od tamtej pory biletów do parku i domu rodzinnego Fryderyka Chopina nie kupuje się w zwykłej kasie biletowej. W specjalnie wybudowanym drewnianym budynku – Preludium – znajduje się punkt informacji, kawiarnia, miejsce do wypożyczenia audioprzewodników i sala multimedialna z filmem wprowadzającym do zwiedzania.

Na terenie majątku, gdzie w 1810 r. urodził się Fryderyk Chopin, wybudowano salę koncertową, restaurację i oranżerię. Zmieniło się wnętrze samej oficyny, dziś białe, proste i wręcz surowe, odmłodniało także otoczenie.

Powstały w latach 30. XX wieku park i za czasów mojej wycieczki szkolnej, i dziś wydaje mi się najbardziej niezwykłym punktem Żelazowej Woli. Teraz jednak po wielkim zielonym terenie, przeciętym przez rzekę Utratę, spaceruje się przy dźwiękach chopinowskiej muzyki.

ŻYRARDÓW

W 2011 roku Żyrardów wygrał polską edycję konkursu Komisji Europejskiej na „Najlepsze Europejskie Destynacje Turystyczne – EDEN”, w 2012 roku XIX-wieczną osadę fabryczną, złożoną z prawie 300 ceglanych elementów, uznano za pomnik historii.

Spacer najlepiej rozpocząć od Resursy, budynku zbudowanego w latach 70. XIX wieku jako miejsce rozrywki i spotkań fabrykantów z kulturą. Dziś odnowione wnętrze znów służy organizacji koncertów, spektakli, znajduje się tu też informacja turystyczna.

W północnej części miasta mieszczą się dawne wille dyrektorskie, a także park krajobrazowy i pałacyk właściciela fabryki Karola Dittricha. Zwykli śmiertelnicy nie mieli tutaj wstępu, po parku szefa biegały sarny, daniele, pawie rozkładały swe ogony. Dzisiaj po najładniejszym parku Żyrardowa można swobodnie spacerować.

W Muzeum Mazowsza Zachodniego, urządzonego w willi fabrykanta, znajduje się najważniejszy dokument historii miasta – wykonana w 1899 r., na wystawę w Paryżu, akwarelowa panorama o 367 cm długości i 140 cm wysokości. Dzięki niej najlepiej widać ogrom osady, która powstała według zasad miasta idealnego, urastając do rangi największej fabryki lnu w Europie i trzeciej na świecie.

Dziś Żyrardów jest jedną z ciekawszych atrakcji Mazowsza.

TWIERDZA MODLIN

Budowla wzniesiona z rozkazu Napoleona na samym początku XIX wieku zajmuje obszar ponad 55 tys. ha. Była broniona wiele razy, w 1813 roku przed wojskami rosyjskimi, podczas powstania listopadowego w 1831 r. i przed armią niemiecką w 1915 r. i w 1939 roku.

Twierdzę można zwiedzać samodzielnie, jednak do wielu obiektów wstęp możliwy jest tylko z przewodnikiem, który wprowadza m.in. na cytadelę, do fortu w Pomiechówku czy na wieżę widokową.

Rozpościera się stąd wspaniały widok na przeciwległy spichlerz i miejsce, gdzie Narew wpada do Wisły. Stojąc na tarasie widokowym, obserwujemy tych, którzy twierdzę w ten ciepły, letni dzień postanowili podziwiać z wody – z pokładów kajaków.

PŁOCK

Najmniej od moich wspomnień z przeszłości odbiega Płock. Nad Wisłą znajduje się amfiteatr płocki, tuż przy plaży, na której organizowany jest m.in. słynny festiwal muzyki elektronicznej Audioriver.

Równolegle do nurtu rzeki biegnie otwarte w 2011 roku molo mające ponad 350 m długości. Teraz nabrzeże Płocka – z plażą, przystanią dla żaglówek, krzykiem mew i barami, gdzie serwowana jest smażona ryba z frytkami – bardziej przypomina mi kurort nad Morzem Bałtyckim niż miasto centralnej Polski.

Widać też dwa płockie mosty: wsparty na 8 filarach, unikalny, ponieważ łączący brzegi o ośmiometrowej różnicy wysokości, most drogowo-kolejowy im. Legionów Piłsudskiego, który w chwili oddania był najdłuższy w Polsce i drugi, wantowy, na który płocczanie czekali wiele lat – Most Solidarności.

Wspinamy się po stromych schodach na wzgórze, aby zdążyć jeszcze przed zamknięciem do Muzeum Diecezjalnego, mieszczącego się w zamku książąt mazowieckich z XIV w., który wraz z XII-wieczną bazyliką katedralną jest najważniejszym zabytkiem miasta. Najbardziej wart uwagi jest tu skarbiec, czyli wystawa drogocennych przedmiotów w opactwie benedyktyńskim, na które w XVI wieku przekształcono zamek. Znalazły się tu m.in. szaty liturgiczne, relikwiarze, kielichy, a wśród nich ten księcia Konrada Mazowieckiego z ok. 1240 r.

Historię samego Płocka odkryć można w pobliskim Muzeum Mazowieckim. W przylegających do siebie kamienicach zobaczymy przyciągające turystów wystawy stałe, m.in. X wieków Płocka oraz Secesja i Art deco. Na uwagę zasługują mapy mazowieckich grodów, prace Wyspiańskiego, ogromna makieta XIX-wiecznego miasta i dzieła Mehoffera, historia w pigułce i fajans oraz przepiękne secesyjne cacka.

ZAMEK W LIWIE

Zamek w Liwie powstał ok. 1429 roku i jest jedną z najcenniejszych atrakcji na Mazowszu. Pozostały po nim fragmenty murów obronnych, wieża i piwnice.

Jako jedyny zamek w Polsce może pochwalić się jedną z największych kolekcji broni (białej, palnej i drzewcowej). Ponadto muzeum prezentuje unikatowe portrety sarmackie z XVII i XVIII w., a także duży zbiór malarstwa i grafiki o tematyce batalistycznej. Wystrój wnętrz dopełniają zabytkowe meble i tkaniny.

Oprócz zamku w Liwie warto zwiedzić neogotycki kościół Dziekońskiego i dawny rynek miejski.

ZAMEK W CIECHANOWIE

Zamek książąt mazowieckich w Ciechanowie powstał ok. 1355 roku. Po rewitalizacji nabrał blasku. Największe wrażenie robią baszty, freski odkryte podczas modernizacji i zabytkowe bramy. W zamku prowadzone są zajęcia dydaktyczne.

ZAMEK W CZERSKU

Najstarsze ślady człowieka na terenie Czerska pochodzą sprzed 2 tys. lat, natomiast stałe osadnictwo rozpoczęło się w XI w. Na obszarze zajmowanym dziś przez zamek książąt mazowieckich pierwotnie istniał obronny gród. Wał przebiegał mniej więcej w miejscu zamkowych murów.